Karpacz - lipa sądowa

Karpacz      0 Opinie

Opis

W czasach przedchrześcijańskich lipa była świętym drzewem w tradycji słowiańskiej i germańskiej. Podobno chroniła przed piorunami i złymi mocami. Lipy sadzono w centralnym punkcie osady i to właśnie tam, w cieniu tych drzew odbywały się narady wojenne, tańczono obrzędowe tańce, zawierano małżeństwa, a także sprawowano sądy.

Po wprowadzeniu chrześcijaństwa, lipy sadzono przy kościołach, na cmentarzach, stawiano pod nimi kapliczki, zawieszano na nich krzyże i obrazy. W drewnie lipowym rzeźbiono figury świętych, które do dziś można podziwiać w ołtarzach wielu kościołów. Niejednokrotnie figury świętych z drewna lipowego otoczone są kultem i uznawane za cudowne.

Z lipy wyrabiano sprzęty domowe - z wymoczonego łyka wyplatano kosze, cedzidła, pleciono chodaki, meble i wiele innych sprzętów potrzebnych w gospodarstwie. Z drewna lipowego robiono meble oraz ule, ponieważ pszczoły lubiły zapach tego drewna.
Węgiel drzewny otrzymywany z lipy służył do wyrobu węgla rysunkowego oraz prochu strzelniczego.

Kwiaty lipy dostarczały nie tylko nektaru dla pszczół, ale były też wykorzystywane w medycynie ludowej. Napar z kwiatów lipy jest do dziś znanym środkiem napotnym, wykrztuśnym, stosowanym przy przeziębieniach, ospie, bólach gardła czy katarze.

W połowie XVI wieku na terenie obecnego Karpacza rozpoczęło się osadnictwo na Krzywej Górze, czyli na wzniesieniu leżącym pomiędzy doliną Łomnicy i Łomniczki. Pierwsze gospodarstwo powstało prawdopodobnie w miejscu obecnego "Bachusa". Tam też od 1602 roku istniała karczma sądowa, gdzie odbywały się sądy i rozstrzygano spory.

Obecnie istniejący budynek karczmy sądowej "Bachus" pochodzi z 1836 roku. Na jego fasadzie znajdują się płaskorzeźby przedstawiające wójta oraz mnicha trzymającego kufel piwa.
W dawnych czasach karczma była nie tylko miejscem spotkań towarzyskich, ale była również siedzibą sołtysa czy wójta, który właśnie tam przewodniczył rozprawom sądowym z udziałem ławników wiejskich.

W czasie upałów sąd przenosił się pod pobliską lipę i to właśnie tu sądzono przestępców naruszających prawo osady.

W kwietniu 1993 roku lipa została wpisana do rejestru pomników przyrody pod nazwą Lipa Sądowa. Jest to odmiana drobnolistna tego pięknego drzewa, którego wiek oceniono na ok. 200 lat. Drzewo w obwodzie ma ponad 5 metrów, a jego wysokość przekracza 22 metry. Lipa posiada liczne dziuple, a w największej z nich znajduje się narośl o fantazyjnych kształtach.

Lipa rośnie na skraju parku, który przejął nazwę od pomnika przyrody. W parku Lipa Sądowa oprócz pomnikowej lipy rosną również inne ciekawe gatunki drzew, jak świerk kłujący, tulipanowiec amerykański, buki, czy popularna na nizinach wierzba płacząca.

W 2009 roku park został poddany rewitalizacji, wykonano nowe ścieżki i elementy małej architektury, jak altany, ławki, ustawiono bloki granitowe tworzące stół sędziowski, a z głazów skonstruowano kamienne postacie przedstawiające sędziów, ławników, a może sądzonych, czy też dawnych mieszkańców Karpacza. Na skwerku pod lipą stanął również pręgierz - widomy znak, że w tym miejscu można było nakładać i wykonywać kary hańbiące.

Wiosną 2010 roku w parku Lipa Sądowa uruchomiono przepiękną fontannę multimedialną. Cały park posiada ciekawe oświetlenie, eksponujące najciekawsze zakątki. W parku tym bardzo chętnie odpoczywają zarówno mieszkańcy Karpacza, jak też liczni turyści.