Rakoniewice - założenie pałacowo-parkowe

Rakoniewice      0 Opinie

Opis

Majątek w Rakoniewicach od 1835 roku należał do rodu Czarneckich herbu Prus III. Osiadł tu Marceli hrabia Czarnecki wraz z żoną Florentyną z Chłapowskich.

Hrabiostwo w 1840 roku wznieśli tu pałac neorenesansowy w stylu willi włoskiej. Pierwsze założenie pałacowe było budowlą podpiwniczoną, dwukondygnacyjną, z mieszkalnym poddaszem.

Równocześnie z budową pałacu, założono wokół niego park krajobrazowy w stylu angielskim, z wieloma gatunkami egzotycznych drzew i krzewów. Spiętrzono również wody pobliskiego cieku, dopływu Obry, tworząc malowniczy staw z romantyczną wysepką. Nie zabrakło także udogodnień, jakim była lodownia w parku. Była to budowla podziemna, przeznaczona do składowania tafli lodu, wycinanych zimą na zamarzniętym stawie i przechowywania go na potrzeby kuchni, w charakterze dzisiejszej lodówki.

Hrabia Marceli Czarnecki mieszkał w Rakoniewicach do swej śmierci w 1868 roku. Jego trzej synowie otrzymali w 1857 roku: Antoni - ordynację w Golejewku, Zygmunt - ordynację w Gogolewie, natomiast Stanisław - ordynację w Pakosławiu, uzyskując jednocześnie potwierdzenie nadanego ojcu pruskiego tytułu hrabiowskiego.

Stanisław Czarnecki podczas powstania styczniowego w 1863 roku pełnił funkcję komisarza wojskowego w pobliskim Królestwie Polskim, za co został oskarżony przez władze pruskie o zdradę stanu i spędził półtora roku w więzieniu. Po uwolnieniu poświęcił się pracy na rzecz rozwoju rolnictwa i oświaty ludowej, a także bronił księży w czasie kulturkampfu. W 1896 roku Stanisław rozwiązał ordynację pakosławską, przekazał swe majątki synom, a sam przeprowadził się do Rakoniewic, gdzie spędził resztę życia.

W latach 1897 - 1898 Stanisław Czarnecki rozbudował pałac rakoniewicki, tworząc z neorenesansowej willi eklektyczną rezydencję. Wówczas to do głównego korpusu pałacu dobudowano niższe skrzydła boczne, wysunięte nieco w kierunku południowo-wschodnim. Po bokach pałacu wzniesiono dwie ośmiokątne wieżyczki, w których umieszczono schody. Północno-zachodnią fasadę rezydencji ozdobił czterokolumnowy portyk, będący wsparciem dla tarasu.

Rakoniewice pozostawały w rękach rodu Czarneckich do 1938 roku, a ostatnim dziedzicem był również Marceli Czarnecki, potomek Zygmunta Czarneckiego z Gogolewa.

W 1945 roku majątek w Rakoniewicach przejęła władza PRL-u i przekazała w użytkowanie Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu w Rakoniewicach. Zabudowania gospodarcze wykorzystywano do produkcji rolnej, w oficynach i czworakach zamieszkali pracownicy PGR-u, a sam pałac został przebudowany na potrzeby biura i mieszkania dyrekcji PGR-u.

Dziś zespół pałacowo-parkowy w Rakoniewicach pozostaje w Zasobach Własności Rolnej Skarbu Państwa, a Agencja Nieruchomości Rolnych wystawiła go na sprzedaż.

Obecnie pałac rakoniewicki wygląda na nieużytkowany, i choć budynek jest zaniedbany i okaleczony przez PGR-owskie przebudowy, to nie zatracił swej lekkości.
Fasada pałacu skierowana na północny-zachód przełamana jest płytkim ryzalitem, zwieńczonym trójkątnym frontonem. Ryzalit poprzedzony jest czterokolumnowym portykiem, nad którym umieszczony jest taras. Przeszklone, wysokie drzwi prowadzące na taras zamknięte są u góry półkoliście. Okna ostatniej kondygnacji są znacznie mniejsze od okien niższych kondygnacji. Po bokach trójkondygnacyjnego korpusu głównego pałacu wznoszą się dwie czterokondygnacyjne, ośmioboczne wieżyczki, w których usytuowano schody.
Skrzydła boczne, dwukondygnacyjne, zachowały proporcje okien, tzn. na dole okna są duże, natomiast górna kondygnacja ma okna znacznie niższe, wskazujące na to, że na piętrze są niższe pomieszczenia. Skrzydła boczne wysunięte są nieco przed lico południowo-wschodniej elewacji. Elewacja ta, w części centralnej posiada płytki ryzalit, zwieńczony trójkątnym frontonem. Środkowe okna drugiej kondygnacji, choć są prostokątne i tej samej wielkości co pozostałe, to dzięki zwieńczeniu półkolistą dekoracją, sprawiają wrażenie wyższych. Nad nimi, na ostatniej kondygnacji, zamiast kwadratowych otworów okiennych, umieszczono oszklone, wąskie arkady. Przed ryzalitem znajduje się taras z szerokimi schodami, wiodącymi do parku.
Cała elewacja pałacu, z wyjątkiem ryzalitu frontowego, jest boniowana. Między pierwszą i drugą kondygnacją, wokół całego budynku wraz z wieżyczkami i skrzydłami bocznymi, biegnie szeroki gzyms, który od frontu tworzy również balustradę tarasu nad portykiem.

Przed fasadą pałacu zaplanowano dogodny podjazd, pozwalający pojazdom dojechać do samej rezydencji piękną aleją lipową, prowadzącą przez park.

Park krajobrazowy przylega do pałacu od strony północno-zachodniej. Spotkać tu można ok. 30 gatunków rzadkich, egzotycznych drzew i krzewów. Rośnie tu sosna czarna, sosna wejmutka, daglezje, żywotniki, cypryśnik błotny, dąb błotny, kasztanowiec czerwony, buk czerwony, tulipanowiec i wiele innych. Poza atrakcyjną aleją lipową, urozmaiceniem parku jest również aleja grabowa. Drzewa zasadzone w parku ok. 1840 roku, które dotrwały do naszych czasów są dziś dorodnymi, 170-letnimi okazami. Rośnie tu kilka dębów uznanych za pomniki przyrody, z czego najgrubszy, o obwodzie ponad 6 metrów rośnie nad stawem, który rozciąga się nieopodal pałacu, po jego południowo-zachodniej stronie.

Zdjęcia

Pałac Czarneckich w Rakoniewicach
Pałac Czarneckich w Rakoniewicach
Pałac Czarneckich w Rakoniewicach - okna w południowo-wschodnim ryzalicie
park krajobrazowy ze stawem obok pałacu
Pałac Czarneckich w Rakoniewicach