Rezerwat Źródeł Rzeki Łyny

Opis

Rezerwat krajobrazowo-geomorfologiczny Źródeł Rzeki Łyny znajduje się niedaleko Nidzicy, na skraju Puszczy Napiwodzko-Ramudzkiej. Swój początek ma tu rzeka Łyna, największa rzeka w województwie warmińsko-mazurskim. Rezerwat zajmuje powierzchnię około 120 hektarów.

W rezerwacie prócz rzadko spotykanej flory i fauny występuje bardzo ciekawe zjawisko wstecznej erozji źródliskowej. Polega to na tym, że w miejscach spadku terenu woda wypłukuje materiał polodowcowy co powoduje erozję wsteczną źródła. W miejscu wypływu wody spod ziemi tworzy się nisza, a otwór źródła się powiększa, wtedy ścianki niszy zsuwają się. Efektem jest cofanie się źródeł w kierunku granicy linii wododziałowej i wydłużanie się rzeki.

Po wejściu do rezerwatu umieszczona jest tablica informacyjna. Jest tu niewielkie wzniesienie, które jest uważane przez miejscowych za święte miejsce kultu Prusów. Możliwe, że był tu kurhan, na co wskazuje ukształtowanie terenu. Wokół wzniesienia rośnie regularny krąg drzew, natomiast poza kręgiem drzewa usychają.

Dalej otacza nas las mieszany olszyn i łozin, gdzie zobaczymy iły mioceńskie, które tworzą tłustą, nieprzepuszczalną wodę warstwę. Na utworzonych pomostach możemy podziwiać jak spod grubej warstwy iłów wypływają dziesiątki strumyczków, które tworzą źródło. Rzeka jest tu krystalicznie czysta a woda bardzo zimna.

Łyna w górnym biegu ma kilka urokliwych, płytkich jeziorek o zamulonym dnie, co stwarza idealne środowisko dla różnego rodzaju ptactwa.

Z powstaniem źródeł Łyny wiąże się legenda o pięknej dziewczynie o imieniu Lana. Zakochała się ona w przystojnym młodzieńcu Dobrzynie. Miłość jednak nie została spełniona, a zrozpaczona dziewczyna płakała bardzo długo. Jej łzy spadały na miękką ziemię, która podzieliła rozpacz Lany. W tym miejscu wybiło źródło przepięknej rzeki Łyny.