Olbięcin - kościół św. Apostołów Piotra i Pawła

Opis

Olbięcin istniał już w XVI wieku i należał wówczas do parafii w Dzierzkowicach, która powstała już w początkach XIV wieku. Dzierzkowice oddalone są od Olbięcina o ok. 10 km.

Nie dziwi więc, że właściciele majątku Olbięcin - Urszula i Rajmund Wybranowscy w 1730 roku zbudowali w ogrodzie dworskim niewielki, modrzewiowy kościół pw. św. Tekli, który miał być nie tylko kaplicą dworską, lecz był dostępny również dla mieszkańców Olbięcina.
Do 1762 roku stałą posługę duszpasterską sprawował zakonnik - kapucyn. Później kościółek był w większości nieczynny. Właściciele majątku często zmieniali się, nie interesując się losem kaplicy.
Dopiero po I wojnie światowej, kiedy kaplica św. Tekli stała się kościołem filialnym parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika i św. Marii Magdaleny w Dzierzkowicach, przez kilka lat przyjeżdżał ksiądz z parafii i odprawiał Mszę Świętą dla mieszkańców Olbięcina i pobliskich wsi.
W latach 20. XX wieku mieszkańcy Olbięcina i okolic czynili starania o zorganizowanie w Olbięcinie parafii. W tym celu postanowili wybudować plebanię dla księdza. Ówcześni właściciele majątku w Olbięcinie - Maria i Sylwiusz Szczycińscy zadeklarowali wynająć mieszkanie dla księdza, do czasu wybudowania plebanii. Przekazali również 10 mórg ziemi - 1 morgę pod budowę kościoła, 3 morgi przeznaczyli na cmentarz, a 6 mórg na utrzymanie księdza.
Powstał komitet budowy kościoła, który dzięki pomocy Sylwiusza Szczycińskiego zebrał pokaźną ilość budulca, a architekt Bohdan Kelles-Krauze wykonał projekt świątyni.

Widząc tak duże zaangażowanie mieszkańców Olbięcina i hojność właścicieli, biskup lubelski Marian Leon Fulman 30 czerwca 1931 roku erygował parafię w Olbięcinie.

Działka ofiarowana przez Marię i Sylwiusza Szczycińskich pod budowę kościoła była zbyt odległa, dlatego przeznaczono ją na cmentarz, a pod budowę świątyni postanowiono poszukać innej lokalizacji. Wybór padł na pagórek, nazywany Kozacką Górą. w 1932 roku pod kierunkiem Ludwika Irackiego zaczęto tę górę niwelować i przygotowywać plac pod budowę świątyni. W pobliżu gromadzono również materiały budowlane.
29 czerwca 1935 roku poświęcono kamień węgielny pod budowę kościoła. Budowę prowadził Jan Pietrzyk - cieśla z Potoka Wielkiego. Budowa trwała 2 lata. 26 września 1937 roku kościół został konsekrowany pw. św. Apostołów Piotra i Pawła oraz św. Tekli.
Przed 1943 rokiem oszalowano budynek z zewnątrz, wykonano ołtarz główny, posadzkę i ławki.
W 1943 roku okupanci niemieccy nakazali rozebrać kaplicę dworską św. Tekli. Uratowano wówczas i przeniesiono do nowego kościoła czarny ołtarz główny z kaplicy, obraz Matki Bożej, stacje Drogi Krzyżowej, konfesjonał i czarne ławki.
Świątynię urządzano jeszcze długo, dopiero po 1945 roku oszalowane zostało wnętrze kościoła, a w 1950 roku doprowadzono do świątyni prąd elektryczny.
W 1960 roku zainstalowane zostały w kościele 15-głosowe organy, wykonane przez firmę Biernackiego z Krakowa.
Aby uczcić tysiąclecie Chrztu Polski, zakupiono tabernakulum oraz zamówiono dwa nowe dzwony w firmie Felczyńskiego w Przemyślu, którym nadano imiona Maria i Piotr.
Na przełomie XX i XXI wieku zbudowano nową dzwonnicę według projektu Ryszarda Borowskiego, na której zawieszono trzy dzwony. Przeprowadzono też remont organów i poddano renowacji wnętrze świątyni. Odnowiono ołtarze boczne i wstawiono nowe obrazy św. Jana Chrzciciela i św. Józefa. Nowe żyrandole i kinkiety wykonał Adolf Matysiak. Świątynię wyposażono w instalację odgromową. Powstała również nowa zakrystia.
W 2007 roku wymieniono wszystkie okna w kościele, a w dziewięciu z nich wstawiono piękne witraże.

Malowniczo położony drewniany kościółek w Olbięcinie jest trzynawową pseudobazylikową świątynią o konstrukcji zrębowej. Węższe od korpusu nawowego prezbiterium, zamknięte trójbocznie, skierowane jest na północny wschód. Po bokach prezbiterium usytuowane są dwie zakrystie.
Lico fasady przełamane jest ryzalitem, w przyziemiu którego znajduje się kruchta, a powyżej – chór muzyczny. Nad wejściem zbudowano wydatny, pulpitowy daszek okapowy, wsparty na czterech słupach.
Kościół w Olbięcinie jest oszalowany, a deski szalunkowe w szczytowej partii fasady tworzą geometryczną dekorację.

Korpus nawowy i prezbiterium przykrywają blaszane dachy dwuspadowe, jedynie zakrystie przykryte są dachami pulpitowymi. Na kalenicy korpusu nawowego wznosi się ośmiokątna wieżyczka sygnaturki, zwieńczona blaszanym hełmem z latarnią.

Wnętrze świątyni podzielone jest czterema parami słupów na trzy nawy.
Prezbiterium i nawa główna, nieco wyższa od naw bocznych, przykryta jest drewnianym stropem o przekroju trapezu, z trójkątnymi wnękami nad oknami, imitującymi lunety. Strop dekorowany jest w gwiaździste wzory drewnianymi listwami w ciemniejszym odcieniu. Nad niższymi nawami bocznymi znajdują się płaskie stropy belkowe.
Nad wejściem usytuowany jest chór muzyczny ze współczesnymi organami.
Ołtarz główny pod koniec lat 30. XX wieku wykonała Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Zawichoście. W ołtarzu tym umieszczono obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Po bokach ołtarza głównego z rzeźbionymi słupami, w witrażach okiennych umieszczono wizerunki patronów kościoła – św. Piotra i św. Pawła.
Na zamknięciu naw bocznych znajdują się neobarokowe ołtarze ze złoconymi dekoracjami. W lewej nawie jest ołtarz św. Józefa, w prawej – św. Jana Chrzciciela.
Na uwagę zasługuje XVIII-wieczny czarny ołtarz boczny z płaskorzeźbą w zwieńczeniu, przedstawiającą Trójcę Przenajświętszą. Ołtarz ten był ołtarzem głównym w nieistniejącej już kaplicy dworskiej.
Z dawnej kaplicy pochodzi również obraz Matki Bożej w złoconej ramie, znajdujący się w ołtarzu bocznym w lewej nawie.
Warto też zwrócić uwagę na malowane stacje Drogi Krzyżowej oraz na współczesne witraże, które dodają uroku i swojskości tej niewielkiej świątyni.